Kennisbank
Zadelpasser, zadelmaker of verkoper: wie doet wat?
Paardeneigenaren | Professionals | Ruiter
Wanneer je een nieuw zadel nodig hebt of twijfelt of je huidige zadel nog goed ligt, kom je al snel drie termen tegen: zadelpasser, zadelmaker en zadelverkoper. Deze termen worden vaak onterecht als synoniemen van elkaar gebruikt. Terwijl het verschil vrij groot is. Wat doet wie precies? En waarom is het belangrijk om het verschil te kennen? In deze blog leggen we je het helder en toegankelijk uit ā met oog voor nuance Ć©n kwaliteit. Zadelpasser: de specialist in pasvormEen zadelpasser kijkt naar de drie-eenheid paard, ruiter en zadel. Het doel? Een optimale pasvorm en balans voor beide. Een professioneel zadelpasconsult bestaat uit meerdere onderdelen: van anamnese en conformatiebepaling tot dynamische beoordeling en eventuele aanpassingen. Dit duurt gemiddeld minimaal anderhalf uur en is mĆ©Ć©r dan alleen even passen en meten. š Meer weten over hoe zo'n consult eruitziet? Lees ook: [Wat gebeurt er tijdens een zadelpasconsult?] Een goede zadelpasser: Werkt merkonafhankelijk Kijkt biomechanisch naar paard Ć©n ruiter Kan kleine aanpassingen doen (zoals bijvullen, singelstoten vervangen, aanpassing boommaat) Denkt mee in het totaalplaatje: houding, training, anatomie, gedrag, etc. Het is belangrijk om te weten dat zadelpassen een vrij beroep is. Iedereen mag zich zadelpasser noemen, met of zonder diploma. Daarom is het slim om te kiezen voor een gecertificeerde zadelpasser met een degelijke opleiding en praktijkervaring ā zoals onze afgestudeerden van ESS. Zadelmaker: de vakman in het atelierEen zadelmaker is iemand die Ć©cht een zadel kan bouwen. Denk aan: Het ontwerpen en vervaardigen van een zadel van A tot Z Werken met leer, boom, wol en stiksels Oplossen van technische gebreken Zadelmakers werken vaak in dienst van een fabrikant of zelfstandig vanuit een atelier. Sommigen zijn ook zadelpasser, maar het combineren van beide beroepen is uitdagend. Zadelmaken is een technisch ambacht dat jaren kost om onder de knie te krijgen en bovendien erg arbeidsintensief en tijdrovend is. Wie daarnaast ook veel op de weg zit voor klanten, heeft vaak geen tijd om zadels te bouwen. Andersom geldt dat net zo. Ideale situatie? De zadelpasser analyseert de combinatie en meet eventueel maatwerk aan, waarna de zadelmaker het zadel bouwt op basis van die gegevens. Daarna zorgt de zadelpasser voor de laatste afstemming en het vervolgonderhoud. Zadelverkoper: commercieel of kundig?Een zadelverkoper vertegenwoordigt Ć©Ć©n of meerdere merken en verkoopt zadels. Vaak werken zij op commissiebasis. Soms hebben ze veel ervaring, soms minder. Sommigen verdiepen zich in de biomechanica van paard en ruiter, anderen totaal niet. En hoewel velen hun uiterste best doen voor paard en ruiter, ontbreekt er geregeld diepgaande kennis van anatomie, gedrag of biomechanica en is het vaak toch vooral een commerciĆ«le functie. Niet zelden noemen zadelverkopers zich ook "zadelpasser" ā zonder diploma of onafhankelijke opleiding. Door het ontbreken van kwaliteitscontrole in dit vrije beroep is het voor klanten lastig in te schatten wie Ć©cht deskundig is. Dit verklaart waarom steeds meer paardeneigenaren bewust kiezen voor een gecertificeerde, merkonafhankelijke zadelpasser. Samenwerking is keyEen goed passend zadel is zelden het werk van Ć©Ć©n persoon. De beste resultaten ontstaan wanneer zadelpasser, zadelmaker Ć©n instructeur of behandelaar samenwerken. Daarom stimuleren we binnen onze opleiding bij ESS altijd het bouwen van een netwerk: met dierenartsen, osteopaten, fysiotherapeuten en instructeurs. Samen zie je meer ā en verbeter je het welzijn Ć©n de prestaties van het paard door proactief samen te blijven werken. Samenvattend RolHoofdfocusKan zelf zadels bouwen?Werkt met paard/ruiter?Merkonafhankelijk?ZadelpasserPasvorm & biomechanicaāā ā ZadelmakerTechnisch bouwen van zadelsā āāZadelverkoperVerkoop & adviesāSoms beperktMeestal niet, soms wel. Een goed zadel is geen luxe, maar een voorwaarde voor gezond en harmonieus rijden. Zorg dat je weet wie je in de arm neemt ā je paard verdient het. Meer weten over onze gecertificeerde zadelpassers of opleiding? Zie deze link voor een overzicht van ESS-gecertificeerde zadelpassers en deze link om meer te leren over onze opleidingen.
Kosten zadelpasser: wat kost een zadelpasconsult en waarom zit daar zoveel verschil in?
Paard | Paardeneigenaren | Professionals | Zadel
Een goed passend zadel is van onschatbare waarde voor de gezondheid en prestaties van je paard. Toch blijft de vraag voor veel ruiters: wat kost een zadelpasconsult eigenlijk? En waarom verschillen de prijzen van zadelpassers soms zo sterk? In deze blog geven we je helder inzicht in de gemiddelde kosten van een zadelpasser, waar je op moet letten Ć©n waarom investeren in kwaliteit loont. Wat kost een zadelpasconsult gemiddeld?De prijs van een zadelpasconsult in Nederland ligt gemiddeld tussen de ā¬95 en ā¬150. Met uitschieters naar ā¬ 55 en ā¬ 250. De exacte kosten hangen af van factoren als: Ervaring van de zadelpasser De duur en diepgang van het consult Of er wordt gekeken naar zowel het paard als de ruiter Opleiding van de zadelpasser Eventuele aanvullende services, zoals bijvullen of aanpassen van het zadel Let op: het beroep van zadelpasser is vrij. Iedereen mag zich zadelpasser noemen, ook zonder opleiding of ervaring. Daarom is het belangrijk om verder te kijken dan alleen de prijs. Wat kost een consult bij een ESS-gecertificeerde zadelpasser?Een ESS-gecertificeerde zadelpasser vraagt gemiddeld tussen de ā¬125 en ā¬175 per consult. Dat is iets meer dan het marktgemiddelde ā maar daar krijg je ook aantoonbaar meer voor terug: Hoe ziet een zadelpasconsult bij een ESS-gecertificeerde zadelpasser eruit?Elke ESS-zadelpasser werkt volgens een gestructureerde methode die o.a. bestaat uit: Uitgebreide intake (anamnese) Rugonderzoek en conformatiebepaling Bewegingsanalyse in stap en draf Beoordeling van de ruiter Statische Ć©n dynamische controle van het zadel Indien gewenst: meerdere zadels passen en testen Aanpassingen ten behoeve van de optimalisatie van de pasvorm van het zadel Merkonafhankelijk advies en uitleg Follow-up advies Gemiddeld duurt een consult minimaal 1,5 uur, soms langer. Waarom is een ESS-zadelpasser meestal iets duurder?Een hoger tarief betekent ook meer kwaliteit, expertise en persoonlijke aandacht. De hogere kosten worden veroorzaakt door: Meer tijd per combinatie ā gĆ©Ć©n snelle check, maar een diepgaande analyse. Intensieve opleiding op hbo-niveau ā inclusief theorie, praktijk, stages, examens en nascholing. Diepgaande kennis van de biomechanica van paard en ruiter, gedrag en zadelbouw. Onafhankelijk advies ā niet gelinkt aan Ć©Ć©n merk of winkel. Structurele kwaliteitsborging ā door voortdurende bijscholing en intervisie. Wat levert een goed zadelpasconsult je op?Een zadel dat goed past voorkomt blessures, gedragsproblemen en verminderde prestaties Het zorgt voor optimaal comfort en bewegingsvrijheid en een echte āHappy Athleteā. Het zorgt ervoor dat je paard correct door het lijf kan bewegen, waardoor je paard zich optimaal kan ontwikkelen en pijn- en blessurevrij blijft. Of je nu een combinatie bent met topsportambities, of enkel in het bos wil genieten; het is onze taak om ervoor te zorgen dat onze paarden comfortabel hun werk kunnen doen. Bovendien zorgt een goed passend zadel er ook voor dat jij als ruiter pijnvrij blijft, jouw hulpen optimaal doorkomen en jij je paard zo min mogelijk in de weg zit. Een goede zadelpasser signaleert daarnaast vroegtijdige problematiek, en kan een aanbeveling doen om je door te verwijzen naar een collega-specialist. Zoals bijvoorbeeld een fysiotherapeut, dierenarts of hoefsmid. Door deze proactieve benadering voorkom je blessures en verder ongemak. Bovendien weet je na afloop van een consult bij een gecertificeerde zadelpasser exact: Wat de staat is van je huidige zadel Wat je paard biomechanisch nodig heeft Welke vervolgstappen er nodig zijn om de pasvorm van je zadel verder te optimaliseren Samengevat: Wat kost een zadelpasser?Tussen de ā¬95 en ā¬150 gemiddeld.Wat kost een ESS-zadelpasser?Tussen de ā¬125 en ā¬175, met meer aandacht en diepgang. Door te kiezen voor een gecertificeerde zadelpasser investeer je in duurzame kwaliteit en het welzijn van je paard. Zadelpasser inschakelen?Wil je zeker weten dat je paard goed in zijn vel zit en het maximale uit jullie training halen?š Vind een ESS-zadelpasser bij jou in de buurt via onze zoekpagina
8 redenen waarom zadelpassen een toekomstberoep is
Paardeneigenaren | Professionals | Zadel
In de paardenwereld wordt steeds kritischer gekeken naar het welzijn van het paard. Van voeding en training tot uitrusting: bewuste paardeneigenaren willen begrijpen wat goed is voor hun dier. En daar komt het zadel meer dan ooit in beeld. Want een slecht passend zadel kan leiden tot pijn, blessures en gedragsproblemen. Het gevolg? De vraag naar goed opgeleide, onafhankelijke zadelpassers groeit snel. In deze blog lees je acht redenen waarom zadelpasser een goede keuze voor de toekomst is 1. De bewustwording rondom paardenwelzijn groeit snel Waar een zadel vroeger vooral ālekker moest zitten voor de ruiterā, weten steeds meer mensen nu dat een zadel ook moet passen bij de anatomie en beweging van het paard. Paardeneigenaren zoeken naar specialisten die verder kijken. Onze paarden worden steeds gevoeliger en we leren gelukkig steeds meer over zadels en hun invloed op de biomechanica van het paard. Daarnaast is paardenwelzijn een hot-topic. En terecht! We realiseren ons steeds meer hoe belangrijk een goed passend zadel is om paardenwelzijn te kunnen waarborgen. Zadelpassen wordt dus steeds vaker Ć©cht op waarde geschat en gezien als essentieel onderdeel van het management rondom het paard. Dat maakt het vak belangrijker ā Ć©n serieuzer genomen. 2. Er is een tekort aan goed opgeleide zadelpassers Zadelpassen is een vrij beroep. Iedereen mag zich zadelpasser noemen ā met of zonder opleiding. Maar het aantal Ć©cht goed opgeleide, onafhankelijke specialisten is beperkt. Veel ervaren zadelpassers hebben het enorm druk, hebben lange wachttijden en lassen daarom klantenstops in. Of ze groeien door en gaan bijvoorbeeld voor een zadelmerk werken als salesagent of ontwerper. Mooie ontwikkelingen, maar hierdoor vallen ze wel weg in het werkveld. Juist daarom is er veel vraag naar vakmensen met een sterke opleiding, brede kennis van anatomie, biomechanica en zadelbouw, en een onafhankelijke blik.ā Met de juiste opleiding kun jij je dus direct onderscheiden. 3. Zadelpasser zijn = uitdaging en zelfstandigheid Veel zadelpassers starten hun eigen onderneming en bepalen zelf hun werkgebied, agenda en specialisatie. Het is een fantastisch gevoel om iets voor jezelf op te bouwen. Daarnaast is goed zadelpassen puzzelen; geen enkele combinatie is hetzelfde. Het biedt dus veel uitdaging en afwisseling. Of je nu fulltime aan de slag wilt of een praktijk naast je huidige werk wilt opbouwen: het vak is flexibel, uitdagend, zelfstandig Ć©n afwisselend. Daarnaast werk je in de buitenlucht, komt op allerlei stallen, en bent continu bezig met mensen en paarden. 4. Je bouwt Ć©cht iets op ā voor jezelf Ć©n je klanten Als zadelpasser help je mensen Ć©n paarden vooruit. Je maakt het verschil tussen frustratie en ontspanning, tussen blessure en prestatie. En dat zie je terug: tevreden klanten komen terug, bevelen je aan, en jouw naam krijgt waarde. Je levert als zadelpasser een directe bijdrage aan het welzijn van paard Ć©n ruiter en aan hun sportieve prestaties. Het is een vak waarin je jezelf blijft ontwikkelen Ć©n waarin jouw expertise zich letterlijk terugbetaalt. 5. De paardensector professionaliseert ā en jij kunt daarin meegroeien Er komt steeds meer samenwerking tussen disciplines: osteopaten, dierenartsen, trainers, fysiotherapeuten Ć©n zadelpassers werken steeds vaker samen in een zorgteam rondom het paard. Als zadelpasser met een goede opleiding ben je geen verkoper, maar een kennispartner. Je wordt serieus genomen en kunt echt bijdragen aan duurzaam paardenwelzijn en maakt vaak een deel uit van het team rondom paard en ruiter. Samen puzzelen om een combinatie beter te maken of naar een hoger niveau te tillen is het leukste wat er is! (vinden wij dan š ) 6. Werken in de paarden, zonder fysiek af te branden Veel mensen dromen van werken in de paarden, maar de praktijk is vaak zwaarder dan gedacht. Ruiters rijden op topniveau, maar kunnen dat fysiek meestal niet tot hun 65e volhouden. En beroepen zoals hoefsmid of stalmedewerker zijn al helemaal intensief, zwaar en vaak lichamelijk belastend. Als zadelpasser werk je Ć³Ć³k in de paarden, maar met veel minder fysiek risico. Je staat, observeert, meet, denkt, test ā loopt wat vaker op en neer naar je bus voor een aanpassing, maar je lijf wordt er niet structureel door overbelast. ā Zadelpassen is dus een vak dat je op lange termijn kunt blijven uitoefenen, zonder jezelf op te branden. 7. Geen romantiek, maar realiteit ā en voldoening De paardensector wordt vaak geromantiseerd: hele dagen met paarden werken klinkt prachtig. Maar de realiteit is vaak anders. Veel mensen belanden uiteindelijk in functies waar ze vooral stallen mesten, paarden op- en afzadelen en voeren.Niks mis mee, maar vaak biedt het weinig ruimte voor eigen ontwikkeling of mentale uitdaging. Zadelpassen is anders. Het is technisch, analytisch en klantgericht. Je moet patronen herkennen, biomechanica begrijpen, kunnen puzzelen Ć©n communiceren. Het is een vak met verdieping. 8. De ideale carriĆØre-switch voor 'verstandige' paardenmensen We zien het vaak: studenten die eerst een āverstandigeā carriĆØre kozen. Ze konden goed leren, wilden zekerheid, en vonden de paardenwereld āte zwaarā of āte onzekerā. Maar het vuurtje bleef branden ā en uiteindelijk waren ze hun kantoorbaan beu en kroop het bloed waar het niet gaan kon. Voor hen is zadelpassen de perfecte mix:š“ Werken met paardenš§ Mentale uitdaging (het is echt puzzelen!)š¼ Een serieus vak met toekomst Ć©n een goed verdienmodel!šŖ Fysiek haalbaar voor de lange termijn Zadelpassen is voor velen de stap waarmee ze eindelijk hun passie en hun potentieel samenbrengen. Kortom: zadelpassen is meer dan meten en passen Het is een vak waarin kennis, gevoel, techniek en communicatie samenkomen. Een vak waarin je blijft leren. Een vak met toekomst. Wil jij van jouw liefde voor paarden je beroep maken?š Lees meer over onze opleiding tot gecertificeerd zadelpasser of meld je aan voor de wachtlijst voor jaargang 2026. De plekken zijn beperkt!
Het draait allemaal om balans in het zadel!Ā
Paardeneigenaren | Ruiter | Zadel
Balans in je leven is heel belangrijk. De juiste balans in je werk & privĆ© leven, af en toe een balansdag om je gewicht op peil te houden.. Maar daarnaast is balans in je zadel ook heel belangrijk! De juiste balans in het zadel zorgt voor een goede drukverdeling, zorgt ervoor dat jij als ruiter optimaal kunt zitten en dat je paard zonder restricties kan bewegen. Ligt jouw zadel in balans? Vandaag beschrijven we wat veel voorkomende problemen Ć©n laten we zien hoe je kunt zien of een zadel in balans ligt. Als we het hebben over de horizontale balans van je zadel dan kan dit grofweg in 3 categorieĆ«n worden ingedeeld: Balans voorover, in balans, balans achterover. 1. Zadelbalans voorover Als een zadel voorover ligt qua balans dan is het zadel in de meeste gevallen te wijd qua boommaat. Natuurlijk kunnen er ook andere dingen aan de hand zijn, maar om de boel overzichtelijk te houden beperken we ons nu even tot de meest voorkomende problemen en oorzaken. Als een zadel te wijd is en hierdoor voorover ligt qua balans, dan drukt het zadel achter de schouders van het paard, en zal in de meeste gevallen gaan 'klapperen' aan de achterzijde. Dit geeft veel onrust en zorgt daarnaast voor veel ongemak en met name veel wrijving en druk achter de schouders. De meeste paarden worden hierdoor beperkt in hun schoudervrijheid, worden loperig, gaan vaak in de hand duwen of hangen en breken af. Voor de ruiter betekent dit vaak dIat ze het idee hebben voorover te worden geduwd, de benen gaan vaak naar achteren en ze missen een algeheel gevoel van stabiliteit en balans in hun lichaam. Deze ruiters komen dan vaak in vorkzit terecht. 2. Zadelbalans achterover Als een zadel achterover ligt qua balans dan komt dit in de meeste gevallen doordat het zadel te smal is. Net als bovenstaand punt geldt dat er natuurlijk heel veel andere oorzaken kunnen zijn, maar de meest voor de hand liggende oorzaak is dat het zadel te nauw is. Als het zadel achterover ligt doet zich vaak een fenomeen voor dat we 'bruggen' noemen. Als een zadel brugt geeft het vaak voorin achter de schouders veel druk, in het midden is er vaak 'lucht' (er is dus geen of heel weinig druk) en achterin weer heel veel. Het zadel vormt dus een soort brug. Als ruiter ga je hierdoor achterover hellen waarbij je benen naar voren worden geduwd. Het kost vaak veel moeite om goed uit het zadel te komen bij het lichtrijden. Deze ruiters komen in stoelzit terecht. Als gevolg hiervan land je vaak iets achter op de lepel waardoor de druk achterin het zadel voor het paard nĆ³g groter wordt. De kussens van het zadel sluiten meestal dan hoog boven de wervelkolom aan, in plaats van mooi naast de wervelkolom. Het paard zal zijn rug weg drukken en komt vaak erg tegen de hand. De meeste paarden komen ook wat achter het been of gaan juist rennen. ā 3. Een zadel in Balans Als je zadel in balans ligt dan ligt het dieptepunt mooi in het midden. De druk van jou als ruiter wordt zo optimaal mogelijk over een zo groot mogelijk oppervlakte verdeelt (mits natuurlijk de rest van de pasvorm ook juist is). Je zadel hindert je paard niet onnodig en als ruiter kun je mooi in balans en ongehinderd je hulpen geven. Natuurlijk is balans maar een hĆ©Ć©l klein onderdeel van een correct passend zadel, en ook al ligt je zadel in balans; dit wil niet automatisch zeggen dat je zadel je paard, of jou dan ook correct past. Echter; het is wel een heel belangrijk onderdeel en geeft je als ruiter een makkelijk te controleren handvat met betrekking tot de pasvorm van je zadel. Kijk de volgende keer dat je opzadelt dus eens even extra goed naar de balans van je zadel. Ligt je zadel netjes recht in balans, of juist iets voor- of achterover? En hoe is dat na het aansingelen? En na het rijden? Twijfel je over de ligging? Schakel dan altijd een professional in, vind hier een goede zadelpasser in jouw omgeving.
Of je zadel past, hangt van waar je hem neerlegt!
Paard | Paardeneigenaren | Ruiter | Zadel
Zo'n 60% van de ruiters leggen het zadel te ver naar voren. Dit lijkt heel veel en dat is het ook.. Graag zouden we zeggen dat dit alleen voorkomt bij de minder ervaren ruiters of amazones, maar dat is zeer zeker niet het geval. Zelfs de meest doorgewinterde (professionele) sporter moeten zo nu en dan worden gewezen op de correcte plaatsing van het zadel. De correcte plaatsing van het zadel is cruciaal voor de pasvorm, het comfort voor jou als ruiter, en de bewegingsvrijheid van je paard! In dit blogartikel vertellen we je meer over waar je je zadel moet neerleggen voor de optimale bewegingsvrijheid. 1. De schouder De schouderbladen van je paard hebben een spierlijke verbinding met de wervelkolom. Dat betekent dat de schouders van je paard los over de ribbenboog bewegen en enkel op hun plaats gehouden worden door spieren en pezen. Er is dus geen benige verbinding van de schouders met de wervelkolom! Om je paard zo optimaal mogelijk te kunnen laten bewegen is het belangrijk dat de schouders volledig kunnen roteren en je paard zijn wervelkolom optimaal kan bewegen om de door jou gevraagde oefeningen te kunnen uitvoeren. Bij de schouder begint het eerste markeerpunt ten opzichte van de ligging van je zadel. Dit punt is zoān 3 vingers breed achter de bovenkant van het schouderblad, gemeten vanaf de voorkant van de zadelboom. Veel ruiters leggen het zadel tegen, of zelfs Ć³p de schouder. Op deze manier ervaart het paard enorm veel druk op de schouderbladen waardoor je paard onvoldoende de schouders kan roteren. Op den duur kan er zelf schade ontstaan aan het kraakbeen van de schouders. Daarnaast zal je zadel, indien goed aangemeten, achterover hellen op het moment dat je het te ver naar voren legt. De schouders van je paard zijn namelijk breder dan het gedeelte net Ć”chter de schouders. Dit zorgt weer voor een verhoogde druk ter hoogte van de laatste ruggenwervels, T15/16/17/18. Hierover later meer. 2. De schoft De rug van je paard bestaat uit 18 borstwervels. Deze borstwervels bestaan uit een wervellichaam, dwarsuitsteeksels (maken contact met de ribben) en doornuitsteeksels. Deze doornuitsteeksels noemen we vaak de ruggengraat, het werkelijke wervelgewricht ligt een stuk dieper. Deze doornuitsteeksels vormen ook de schoft van je paard, maar ook daar ligt het werkelijke wervelgewricht een stuk dieper. De schoft moet vrij liggen van de kamer van je zadel wanneer je erop zit. 3. De borst- en lendenwervels Na de laatste borstwervel beginnen de lendenwervels. De lendenwervels zijn anders van vorm, hieraan zitten namelijk geen ribben meer vast. Het werkelijk dragend gedeelte van het zadel mag dus niet voorbij de laatste borstwervel komen, omdat daar geen ribben zijn die het zadel kunnen dragen en het lichaam van je paard beschermen tegen de druk van het zadel. Als het dragend gedeelte van het zadel voorbij de laatste borstwervel komt zal het zadel direct invloed hebben op de weke delen van je paard en dat kan problemen opleveren.Het paard zal als gevolg hiervan de spieren aanspannen, wil zijn rug niet optimaal ontspannen en rond worden, wordt beperkt in zijn schoudervrijheid en zal in sommige gevallen zelfs kunnen gaan bokken (bij een verhoogde druk op T15/16/17 kan er namelijk een bokreflex ontstaan). Mocht je nu merken dat je zadel voorbij deze laatste rib komt, leg dan niet je zadel verder naar voren. Je lost dan namelijk het ene probleem op, om vervolgens voor bij de schouders een volgend probleem te creĆ«ren. Een te lang zadel is vrijwel onmogelijk te corrigeren, neem dus contact op met je zadelpasser als je vermoed dat je zadel te lang is. 4. De singel, het borstbeen en de ribben Ieder paard heeft een singelgroeve, bij de ene is deze wat meer geprononceerd als bij de ander. De ligging van deze singelgroeve is per paard verschillend, maar ligt normaliter ongeveer 10 centimeter achter de elleboog. Vanaf de zijkant van je paard is deze zichtbaar op de plaats waar de ribben van je paard licht omhoog, of juist licht omlaag gaan.Het is belangrijk dat hier rekening mee wordt gehouden bij het aanmeten van een zadel, de singel zal namelijk altijd de weg van de minste weerstand opzoeken; de plaats van de singelgroeve. Daardoor is de ligging van de singelgroeve dus direct van invloed op de ligging van je zadel, een meer voorwaartse singelgroeve zal het zadel ook wat meer voorwaarts laten neigen! Als het zadel te ver naar voren wordt gelegd ten opzichte van de schouder, dan komt de singel automatisch kort op, of zelfs tegen de ellebogen van je paard te liggen. Dit is ontzettend oncomfortabel en kan zorgen voor schuurplekken, drukkingen, en kan op den duur zelfs zorgen voor singelnijd! Dit alles geldt natuurlijk ook voor zadels die naar voren schuiven... Je ziet wel hoe belangrijk het is dat het zadel juist wordt geplaatst, anders kan zelfs een perfect aangemeten zadel voor veel problemen zorgen!
Zeven punten waarop jij je eigen zadel kan controleren
Paardeneigenaren | Zadel
Wil jij zelf je zadel controleren? Check deze rode vlaggen. Als ruiter of paardeneigenaar wil je natuurlijk graag je management en dus ook de pasvorm van je zadel zo goed mogelijk op orde hebben. Maar, hoe weet je nu of je zadel goed ligt? In dit artikel geven we je handvaten om zelf de pasvorm van je zadel te controleren. Dit is op geen enkele wijze een vervanging van een zadelpasconsult bij een gediplomeerde zadelpasser, maar het geeft je wel enig basisinzicht. Op die manier kun je zelf tussentijds blijven controleren of alles nog okĆ© is, of dat je toch moet gaan schakelen met je zadelpasser om verder te optimaliseren. Ruimte op de wervelkolom; Ā Er moet minimaal 3 vingers ruimte zitten tussen de schoft en het zadel, zonder dat het zadel is aan gesingeld. Zowel boven op de schoft wil je ongeveer 3 vingers hebben, maar ook naast de schoft en wervelkolom wil je tenminste 1 vingerbreedte ruimte hebben. Het liefst zelfs nog wat meer. Heb je minder ruimte? Mogelijk past het zadel dan niet (meer). Als je aan singelt en op het zadel gaat zitten, komt er meer druk op het zadel waardoor je zadel verder om de rug van het paard heen zakt. Doordat het zadel naar beneden zakt, krijg je minder ruimte tussen het zadel en de schoft. Dit zorgt weer voor piekbelasting op en rondom de schoft.Ā Balans; Ā Ligt jouw zadel nog in balans en kun jij mooi in balans blijven zitten tijdens het rijden? Of heb je moeite om in balans te blijven? Als het zadel voorover of achterover ligt, doe jij als ruiter er automatisch alles aan om recht te blijven zitten. De disbalans in het zadel zorgt voor ongelijke drukverdeling op de rug van het paard, en jij krijgt door het corrigeren last van je rug!Ā Schuiven; Ā Zakt je zadel telkens naar links of rechts? Of schuift het zadel misschien naar voren of achteren? Ook dan ligt het zadel niet in balans. Het zadel hoort op zijn plek te blijven liggen vanaf het moment dat je opzadelt tot het moment dat je afzadelt.Ā Onthoud wel dat geen enkel paard of ruiter 100% symmetrisch is en er dus wel wat verschuivingen kunnen plaatsvinden. Het kan dus zijn dat jouw zadel wat meer naar links of rechts neigt. Overleg dit soort dingen altijd met je zadelpasser, maar vergeet niet dat de oorzaak van dit soort problemen vaak niet primair in het zadel ligt. Zolang de oorzaak van de scheefheid niet wordt aangepakt zal het zadel hier altijd op reageren. Zie ook: Scheef zakkende zadels. De nachtmerrie voor paard, ruiter Ć©n zadelpasser | Equine Saddlefitting Specialists Lengte;Ā Je zadel mag niet voorbij de laatste rib van je paard komen, ook wel T18 genoemd. De reden hiervan is dat tot dit punt je zadel nog gedragen wordt door de ribben. Ga je voorbij dit punt, dan rust het zadel op de weke delen, met alle gevolgen en ongemakken van dien. Bovendien gaat dit vaak ook ten koste van de lengtebuiging.Ā Ā Moment van laatste controle;Ā Wanneer is jouw zadel voor het laatst gecontroleerd? En wat is er tussentijds nog gebeurd? Bij Equine Saddlefitting Specialists raden we aan om minimaal elk half jaar je zadel te laten controleren. Bij jonge paarden, oudere paarden of paarden uit een revalidatie traject raden we soms zelfs controles aan per kwartaal. Paarden veranderen constant, en een goed passend zadel is een 'work in progress'. Om de juiste pasvorm te kunnen blijven garanderen is regelmatig controleren van groot belang. Heeft je laatste controle een half jaar geleden of langer plaats gevonden? Dan wordt het sowieso tijd voor een check-up, zelfs als je nu geen problemen ervaart! Voorkomen is immers beter dan genezen!Ā Ā Wanneer is jouw zadel voorzien van een nieuwe vulling? Ā We raden aan om elke 2 Ć” 3 jaar de vulling van je (wol gevulde) zadel volledig te vervangen. Zie het als een soort olie-verversing voor je zadel. Het kussen moet namelijk de demping en drukverdeling bieden aan je paard. Door transpiratie en gebruik klinkt de vulling in en kan deze hard worden en gaan vervilten. Het verliest dan zijn dempende functie en er kunnen zelfs klonten ontstaan, welke direct zichtbaar zijn op bijvoorbeeld drukmetingen. Deze kunnen voor serieus ongemak zorgen. Dus, wanneer is jouw zadel voor het laatst gecontroleerd?Ā Ā Fysieke / gedrags- / rijtechnische problemen; Vertoont je paard onwenselijk gedrag? Loop je steeds tegen dezelfde rijtechnische problemen aan of ervaart je paard ongemak? Ook dit kan duiden op een zadelprobleem. Wil je meer lezen over de signalen die je paard je kan geven om te vertellen dat er iets mis is? Lees dit artikel: Past jouw zadel nog? Signalen waarmee je paard aangeeft dat er iets mis is | Equine Saddlefitting Specialists Hoe staat het met jouw zadel? Wil je graag meer weten of je zadel laten controleren door een ESS-gediplomeerde zadelpasser? Vind een zadelpasser in jouw omgeving via: Zadelpasser Zoeken | Equine Saddlefitting Specialists Auteur: Danique Verbrugge en Anne van Boxtel
Past mijn zadel nog? Signalen waarmee je paard aangeeft dat er iets mis is
Paard | Paardeneigenaren | Professionals | Zadel
Als een paard fysieke, gedrags- of rijtechnische problemen vertoont, wordt er vaak gezegd; āOh, maar dit doet hij altijd!ā Echter is dit vaak geen normaal gedrag voor een paard, en liggen deze ten grondslag aan een fysiek probleem. Niet zelden zijn deze terug te leiden naar het zadel. Er zijn verschillende signalen die jouw paard kan geven om te laten merken dat het zadel niet (meer) goed past. Herken jij ze? Deze signalen onderscheiden zich grofweg in drie verschillende categorieĆ«n; - Gedragsproblemen - Fysieke problemen - Rijtechnische problemen Vroegtijdig signaleren voorkomt blessures Je paard hoeft niet alle signalen af te geven, zelfs Ć©Ć©n signaal kan al een reden zijn voor verder onderzoek. Zie je meerdere problemen? Dan is het slim om in ieder geval ook je zadel te laten controleren. Ook al is het zadel niet altijd de oorzaak en kan het duiden op een ander onderliggend probleem, het is wel goed om het zadel uit te sluiten zodat je verder kan onderzoeken waar het probleem dan wĆ©l vandaan komt. Hoe vroeger je erbij bent, hoe groter de kans op een spoedig herstel. Gedragsproblemen: Gedragsproblemen en rijtechnische problemen zijn vaak het lastigst te herkennen. Soms is gedrag aangeleerd waardoor het moeilijker te herleiden is wat nu de kern van de oorzaak is. Toch zijn er signalen die erop kunnen wijzen dat jouw zadel mogelijk niet (meer) goed past: Singel-/ Zadelnijd; Reageert je paard sinds kort, of wellicht al langere tijd narrig bij het aansingelen of opzadelen? Hoewel we dit gedrag helaas vaak zien, en veel mensen dit āgewoonā vinden, is dit een belangrijk signaal dat er mogelijk iets mis is. Dit kan een zadel gerelateerd probleem zijn, maar bijvoorbeeld ook een probleem aan de ribben of maag. Wegstappen; Ondanks het meerdere malen corrigeren van je paard, blijft je paard maar wegstappen bij het opstijgen en wil hij niet stilstaan tijdens het opstappen. Verzet; Toont je paard verzet? Hieronder verstaan we ook; steigeren, bokken en vluchten onder het zadel. Natuurlijk kan er een heel scala aan oorzaken voor dit gedrag zijn, maar neem ook zeker het zadel mee in je overweging. Fysieke problemen: Fysieke problemen zijn het snelst te herkennen. Deze problemen zie je snel en vaak kun je ook zien of dit te herleiden is aan het zadel: Drukplekken; Zie je drukplekken, schuurplekken of witte haren in het zadelgebied? Witte haren doen er ongeveer 3 maanden over om aan de oppervlakte te komen. Dus dit is eigenlijk nooit een recent issue, maar geeft wel aan dat er op enig moment een ernstig verhoogde druk was. Warmte; Zijn de spieren in het zadelgebied warm en/of gezwollen? Lokale warmte of zwelling geeft aan dat er een afweerreactie gaande is in het lichaam, en is eigenlijk altijd reden voor verder onderzoek. Spierafname; Vaak is de spierafname met name te zien achter de schouderbladen, maar soms ook ter hoogte van het achterste gedeelte van je kussens. Deze afname gaat vaak geleidelijk en valt meestal niet direct op omdat je je paard dagelijks ziet. Het is daarom goed om met regelmaat standfotoās van je paard te maken, of beter nog; je paard zelf opmeten. Gevoeligheid; De spieren van het paard zijn gevoelig in het zadelgebied; op en langs de wervelkolom waar de kussens van jouw zadel op rusten. Je kan dit bijvoorbeeld merken tijdens het borstelen; bij het (dieper) borstelen van de rug reageert je paard gevoelig, wordt wat narrig, of probeert weg te komen van de druk door zijn rug weg te drukken. Rijtechnische problemen: Deze problemen zijn net als de gedragsproblemen lastig te herkennen. Soms is een paard niet krachtig of lenig genoeg om het gevraagde uit te voeren. Toch zijn er bepaalde signalen die je kunt herkennen: Prestaties; Voorheen gingen de oefeningen zonder enige problemen, en nu zijn sommige oefeningen of bewegingen wat moeilijker uit te voeren. Onregelmatig; Het paard is alleen onder het zadel onregelmatig en niet aan de longeerlijn of als het paard los buiten loopt. Verzet; Net als bij de gedragsproblemen, is dit Ć³Ć³k een rijtechnisch probleem. Verzet kan zich op meerdere manieren uiten. Denk bijvoorbeeld aan; tandenknarsen, niet over de rug willen komen, achter de teugel willen kruipen, bokken, staken, niet vooruit willen/āmet de rem eropā lopen, overkruisen in galop, niet willen aanspringen in galop, vluchtgedrag, staartzwiepen. Ontspanning; Het paard heeft moeite met ontspannen en met de juiste aanleuning aan te nemen. Scheef; Het paard heeft moeite met het recht richten. Alle bovenstaande signalen kĆŗnnen voortkomen uit een slecht passend zadel. Dit kan komen door bijvoorbeeld ongelijke drukverdeling, onjuiste boomvorm, boombreedte, een getordeerd of scheef zadel, een gebroken boom en meer. Graag willen we nogmaals benadrukken dat deze signalen niet per definitie ten grondslag liggen aan een slecht passend zadel en door meerdere problemen veroorzaakt kunnen worden. Het is wel belangrijk om je zadel in je overweging mee te nemen. We zien zelden paarden die bovenstaand gedrag vertonen waarbij geen enkele fysieke oorzaak wordt gevonden en dit enkel gedrag blijkt. Ruiterproblemen Niet alleen je paard kan signalen vertonen die kunnen wijzen op een slecht passend zadel. Ook jij als ruiter kan problemen krijgen zoals rugproblemen. Doordat bijvoorbeeld de balans van het zadel niet optimaal is, ben jij als ruiter ook uit balans en zul je moeten compenseren in je lichaam om recht te blijven zitten. Vaak zul je dan als ruiter ook klachten gaan ervaren in bijvoorbeeld je onderrug, maar ook je schouders of nek kunnen meedoen in deze compensatiestrategie. Rode vlaggen in je zadelĀ Naast de bovenstaande signalen kun jij als ruiter signalen herkennen in je zadel die erop wijzen dat je zadel niet (meer) goed past. Welke dat zijn kun je lezen in dit artikel: 7 punten waarop jij je eigen zadel kan controleren | Equine Saddlefitting Specialists Herken jij Ć©Ć©n signaal? Hou het dan goed in de gaten, ga voor jezelf even na wanneer je zadel voor het laatst is gecontroleerd. Is dit langer dan 3 maanden geleden? Neem dan sowieso even laagdrempelig contact op met je zadelpasser. Herken je meerdere signalen? Neem dan zeker je zadel mee in je overweging en laat de pasvorm goed controleren door een deskundige zadelpasser. Zodra de oorzaak zadel is uitgesloten ā of juist bevestigd ā kun je de juiste stappen nemen voor verbetering. Mogelijk zal een samenwerking met bijvoorbeeld een fysiotherapeut aangeraden zijn om je paard zo snel mogelijk weer zo optimaal mogelijk te laten presteren. Alle ESSāers zijn opgeleid om door te kunnen verwijzen waar noodzakelijk en bezitten over een ruim netwerk aan collega-specialisten zodat jij en je paard de beste ondersteuning krijgen bij problemen. Auteur: Danique Verbrugge en Anne van Boxtel
Scheef zakkende zadels. De nachtmerrie voor paard, ruiter Ć©n zadelpasser
Paard | Zadel
āMijn zadel gaat nu alwĆ©Ć©r scheef! Dat moet toch niet kunnen!?ā Je hoort de irritatie in haar stem. Iets minder dan een jaar geleden kocht ze namelijk een nieuw zadel, en dat zadel gaat nu ā voor de tweede keer ā scheef. āDat moet toch niet kunnen met een nieuw zadel, voor dat geld?ā voegt ze er aan toe. Ik snap het wel hoor, die frustratie. Ik voel ām namelijk ook. Wellicht herken je dit, omdat je zelf zoiets mee maakte of omdat je een stalgenootje kent met hetzelfde issue. Schuivende zadels zijn een veelvoorkomend, hardnekkig probleem. Haar paard kwam uit een revalidatietraject. Hij was herstellende van een peesblessure linksachter Ć©n bleek ook artrose te hebben in het SI gewricht links. Niets wat hem permanent ongeschikt maakte als rijpaard, maar wel iets om rekening mee te houden. Het huidige zadel was om meerdere redenen absoluut niet meer geschikt en dus werd besloten om naar een ander zadel te kijken. Bij de intake kwamen een aantal dingen naar voren. Tijdens het monsteren bleek de rechterbekkenhelft in beweging aanzienlijk meer te dalen dan links. De linkerschouder was forser ontwikkeld en ook de bespiering over de gehele ruglijn was assymetrisch: rechts was in het geheel armer bespierd dan links. Daarnaast was de rechtervoorvoet een fractie steiler dan links. De eigenaresse vertelde tevens dat ze ooit haar linker enkel gebroken had en met enige regelmaat nog wat last ondervind. Nu zou ik op dit punt hĆ©Ć©l graag willen zeggen dat dit een uitzonderlijk geval is als je het zo opsomt, maar dit komt helaas veel vaker voor dan ons lief is. De bevindingen werden met de eigenaresse besproken. Er is sprake van een grote assymmetrie in het lichaam van haar paard, deels ten gevolge van de blessure, deels waarschijnlijk al eerder aanwezig en wellicht een stukje training/management etc. Geen Ć©Ć©n paard is tenslotte honderd procent symmetrisch. Tevens hebben we het over haar oude blessure, welke ervoor zorgt dat ook zij zelf niet honderd procent recht inwerkt. Haar zadelpasser geeft direct aan dat, hoewel een zadel bij aflevering altijd recht is, regelmatig controleren extra belangrijk is omdat het zadel zich zal aanpassen aan de scheefheid van het paard Ć©n ruiter. Ze knikt instemmend. Na aflevering van het zadel wordt dit nĆ³gmaals benadrukt en wordt afgesproken dat er - gezien het revalidatietraject Ć©n de scheefheid van paard en ruiter- met grotere regelmaat controles gaan plaatsvinden. Zo Ć©Ć©ns per drie Ć vier maanden, waarbij de zadelpasser niet kan garanderen dat het zadel tegen het eind van deze periode opnieuw toch wat scheef zal gaan. Een zadel zal immers Ć”ltijd de weg van de minste weerstand zoeken Ć©n ook zwaartekracht doet nu eenmaal haar werk. Ze zijn inmiddels vier maanden verder sinds de laatste controle en zoals voorspeld gaat het zadel opnieuw scheef. Gelukkig zien we in het paard wĆ©l veel vooruitgang: de bespiering wordt langzaamaan meer symmetrisch, de verschillen in beweging in de bekkenhelften verkleinen Ć©n we zien de bespiering in het algemeen toenemen. Goed nieuws dus! Helaas heeft de eigenaresse daar op dit moment niet echt een boodschap aan. Ze is gefrustreerd. Boos over het feit dat ze āzoveel geldā heeft uitgegeven en het probleem nog steeds niet is opgelost. Gelukkig is in dit geval haar instructrice erbij die met wat meer afstand (lees: minder emotie) naar de situatie kijkt. Ze bekijkt de oude en nieuwe metingen, ze hoort het verhaal aan van de zadelpasser en begrijpt het gelukkig volledig. Het paard is herstellende van een fikse blessure, de bespiering gaat de juiste kant op, maar ze zijn er nog niet. Wat logisch is! Zulk herstel heeft tijd nodig, en wellicht zal er altijd wat restschade achterblijven waardoor volledige symmetrie niet meer haalbaar is, maar dat is wat de tijd zal moeten leren. De instructrice legt het nogmaals uit en gelukkig bedaart de eigenaresse. Ik snap het wel; je wilt het beste voor je paard en zoān revalidatietraject duurt nu eenmaal lang. Geloof me ... als zadelpasser zou je willen dat je kon toveren en kon zorgen dat zulke problemen niet bestonden, maar dat is nu eenmaal niet het geval. En, er vanuit gaande dat je zadel in de basis recht is, wordt de vulling niet uit zichzelf scheef. Dit ontstaat alleen door een ongelijke belasting van boven- of onderaf. Het is goed om kritisch te blijven op de professionals om je paard, maar vergeet alsjeblieft niet om ook kritisch naar jezelf en je paard te blijven kijken. Luister goed, observeer en onthoud dat āidealeā situaties niet altijd haalbaar zijn. Goed paardrijden is een continu āwork in progressā en dus zijn er continu veranderingen, Ć³Ć³k in je zadel ā¦Ā Ook weten we uit recente onderzoeken, dat schuivende zadels in veel gevallen worden veroorzaakt door een (subtiele) onregelmatigheid van Ć©Ć©n van de achterbenen van het paard. Dit hoeven niet direct grote kreupelheden zijn, maar slechts subtiele kreupelheden. De paarden in dit onderzoek zijn vervolgens aan het aangedane been uit verdoofd en in zevenennegentig procent van de gevallen was het schuiven van het zadel vervolgens verleden tijd. De onderzoekers roepen op om schuivende zadels te zien als een voorbode van een beginnende kreupelheid en te zien als kans om vroegtijdig in te grijpen vĆ³Ć³r het een groter issue wordt.Ā Meer lezen over dit onderzoek? An investigation of the relationship between hindlimb lameness and saddle slip - Greve - 2013 - Equine Veterinary Journal - Wiley Online Library Animal Health Trust Study: Saddle Slip May Be Early Indicator of Lameness in Sport Horses (equusmagazine.com)
Zeven feiten over singels waarvan je paard wenst dat je ze weet!
Singels | Zadel
Meten is weten! Gelukkig wordt er steeds meer onderzoek gedaan binnen de paardensector. Het onderzoek naar singels staat op dit moment nog in de kinderschoenen, maar inmiddels zijn er wel al een aantal hardnekkige mythes enorm onderuit gehaald. Waar alle kinderen (en ouders!) op de manege nog steeds wordt geleerd om vooral goed strak aan te singelen, vertelt het onderzoek ons gelukkig iets heel anders. Tijd voor wat duidelijkheid ... 1. Elastische singels bieden geen enkel voordeel voor het paard. Sterker nog: uit onderzoek blijkt dat elastische singels vaak zorgen voor instabiliteit. Daarnaast blijkt in de praktijk dat elastische singels acht van de tien keer veel te strak worden aangetrokken. Wat door de druk het ongemak van je paard verhoogd. Singels met aan ƩƩn zijde elastiek zijn helemaal uit den boze. Dit zorgt voor een ongelijke druk, wat direct weer van invloed is op de ligging van je zadel en daardoor nog minder comfortabel is voor je paard. Toch een singel met elastiek? Zorg dan dat het elastiek stevig genoeg is en niet met ƩƩn hand uit te rekken is en het aan beide kanten van je singel is bevestigd. Singel vooral niet te strak aan. 2. De druk die je paard ervaart onder de singel varieert constant. Er is dus geen sprake van een gelijkmatige, constante druk. De singeldruk is in de meeste gevallen in stap lager dan bij het halt houden. De druk stijgt vervolgens in draf en in galop is de druk die je paard ervaart veruit het hoogst. 3. De grootste druk bevind zich achter de ellebogen. En niet op het borstbeen, zoals we voorheen altijd gedacht hebben. Dit verklaart ook direct waarom sommige paarden beperkt worden in de beweging van het voorbeen bij een slecht passende singel. Het is daarom ontzettend belangrijk dat je een singel kiest die voldoende anatomisch gevormd is achter de ellebogen en je de goede maat kiest. Heel vaak zien we te korte singels waarbij de gespen vlak achter de ellebogen zitten. Dit is enorm oncomfortabel voor het paard. Bij een goed passende singel, bevinden de gespen zich een handbreedte onder je zweetblad. 4. De ribbenkast van je paard beweegt minder dan je denkt! Onder de singel zet de ribbenkast zich bij in- en uitademen slechts anderhalve centimeter uit. Dat is veel minder dan voorheen altijd gedacht. 5. Te strak aan singelen heeft een negatieve invloed op de atletische prestaties van je paard. Dat klinkt natuurlijk ontzettend logisch, en dat is het in feite ook. Desalniettemin zien we in de praktijk vaak vƩƩl te strak aangetrokken singels. Let dus de volgende keer eens goed op hoe je aan singelt. Moet de singel Ʃcht nog dat ene gaatje strakker? Onthoud: vast is vast. We willen allemaal een paard dat ontspannen door de baan gaat, dit gaat een stuk lastiger als de singel tot het maximum is aangesingeld. 6. De meest optimale singeldruk zou niet boven de tien kilogram uit mogen komen. In rust. Tien kilo lijkt heel veel, maar is in feite eigenlijk vrij weinig. Bovendien is dit in rust. In draf en galop ervaart je paard een nog hogere druk. 7. Mannen hebben de neiging strakker aan te singelen dan vrouwen. Dus, mannen ... Gaatje minder mag wel! Tot slot. Luister en kijk altijd naar de signalen die je paard je geeft. Moppert je paard altijd met aan singelen? Dit is niet normaal, ook al doet je paard dit altijd. Vraag jezelf eens af; singel ik niet te strak aan? Is mijn singel wel de juiste pasvorm voor mijn paard? Ook een slecht passend zadel kan een reden zijn voor een paard om narrig te reageren met aan singelen. Past je zadel wel? Zo zijn er verschillende factoren die kunnen zorgen voor een nare reactie van je paard tijdens het aan singelen. Hou altijd in je achterhoofd dat het niet normaal is voor je paard om hier naar op te reageren en vraag je zelf eens af wat de reden zou kunnen zijn. Bronnen: Murray, R. et al 2013 "Girth pressure measurements reveal high peak pressures that can be avoided using an alternative girth design that also results in increased limb protraction and flexion in the swing fase." Wright, S. 2011 "Girth tension and their variability while standing and doing exercise." Marlin, DJ et al 2002 "Movement of thoracic and abdominal compartments during ventilation at rest and during exercise." Bowers, J & Slowcombe, R. 1999 "Influence of girth strap tensions in athletic performance of racehorses." Bowers, J & Slowcombe, R. 2000 "Tensions used on girths on thoroughbred racehorses."
Hoe vind je een goede zadelpasser? 5 tips voor een veilige en verantwoorde keuze
Zadel
Ben je op zoek naar een goede zadelpasser, maar zie je door de bomen het bos niet meer? Je bent niet de enige. De paardensector kent een overvloed aan behandelaars, specialisten en zadelpassers ā en hoewel de meesten met de beste bedoelingen werken, is het verschil in kennis en kunde soms groot. Zeker als het om het zadel gaat, wil je geen risico nemen. Een slecht passend zadel kan leiden tot pijn, verzet, prestatieverlies of zelfs blessures. In deze blog geven we je 5 heldere tips om een betrouwbare, professionele Ć©n goed opgeleide zadelpasser te vinden. 1. Zadelpasser is een vrij beroep - iedereen mag het doen In tegenstelling tot bijvoorbeeld een dierenarts of fysiotherapeut, is āzadelpasserā in Nederland een vrij beroep. Je hebt dus geen diploma of erkende opleiding nodig om jezelf zadelpasser te noemen.Dat betekent ook: niet elke zadelpasser beschikt over voldoende kennis van paardenanatomie, beweging, zadelbouw of biomechanica. Terwijl juist dƔƔr de sleutel ligt tot een passend zadel en gezond bewegend paard. 2. Check de opleiding en certificering Wil je zeker weten dat je met een gecertificeerde zadelpasser werkt? Vraag dan altijd naar de gevolgde opleiding. In Nederland en BelgiĆ« zijn er slechts enkele branche-erkende opleidingen tot zadelpasser: Equine Saddlefitting Specialists (ESS) SaddleProfessional Society of Master Saddlers (VK) MSFC-gediplomeerden van vĆ³Ć³r 2022 Let op! Er zijn nog veel meer initiatieven in Nederland en BelgiĆ«. Alleen de bovenstaande opleidingen zijn branche-erkend. Dat wil zeggen dat je alleen door het volgen van deze opleidingen mag aansluiten bij de beroepsvereniging van zadelpassers. Nieuwe jaargangen van de MSFC opleiding en andere initiatieven dan hierboven vermeld worden niet erkend en toegelaten tot de vereniging. ESS-zadelpassers zijn opgeleid op hbo-niveau en beschikken over uitgebreide kennis van zadels, ruiter- Ć©n paardenanatomie, biomechanica en samenwerking binnen een professioneel zorgteam. Ze zijn onafhankelijk (niet merkgebonden) en blijven zich na hun opleiding bijscholen via masterclasses en trainingen. ā Zo herken je een professionele zadelpasser met oog voor welzijn Ć©n prestatie. 3. Vraag naar ervaringen en lees recensies Een goede reputatie zegt veel. Vraag in je netwerk naar ervaringen met zadelpassers en lees Google-reviews of Facebook-beoordelingen. Zoek naar signalen van deskundigheid, eerlijkheid Ć©n klantgerichtheid. Een goede zadelpasser: Denkt met je mee Probeert je niets op te dringen Durft eerlijk te zeggen wanneer een zadel Ć©cht niet meer passend te maken is Blijft professioneel ā ook bij klachten of fouten 4. Zorg voor een goede klik Kennis is belangrijk, maar de klik ook. Een zadelpasser maakt deel uit van het team rondom jou en je paard. Je wilt iemand waarbij je je vragen durft te stellen, die open communiceert en waar je een goed gevoel bij hebt. Vertrouwen is essentieel voor duurzame samenwerking. 5. Controleer aansluiting bij een beroepsvereniging In Nederland bestaat de VZTD: de beroepsvereniging voor zadelpassers. ESS-gecertificeerde zadelpassers zijn aangesloten bij deze vereniging, die kwaliteit stimuleert via verplichte bijscholingen en onafhankelijke geschilbemiddeling. āļø Een extra waarborg dat je met een betrouwbare professional werkt. Samenvattend: hoe kies je de juiste zadelpasser? Een goed passende uitrusting is geen luxe, maar noodzaak. Investeer daarom in kwaliteit en kies bewust. De kosten voor een goede zadelpasser verdien je vaak terug in betere prestaties, minder blessures en vooral: een blij en comfortabel paard. Wil je meer weten over hoe zadelpassen werkt of hoe je zelf zadelpasser kunt worden?š Bekijk onze opleiding tot gecertificeerd zadelpasser of vind een ESS-zadelpasser bij jou in de buurt.
De zin en onzin over een breed kussenkanaal en het belang van de twistĀ
Paard | Zadel
Gelukkig worden steeds meer paardeneigenaren zich bewust van het belang van een goed passend zadel. Heel fijn, want dat maakt ons leven als zadelpasser een stukje makkelijker. Helaas zien we in de praktijk nogal eens wat goedbedoelde adviezen voorbij komen op diverse fora, maar ook in de praktijk, die berust zijn op een misverstand. Zo ook over brede kussenkanalen. We zien en horen tegenwoordig steeds vaker oproepen voor zadels met een breed kussenkanaal voor paarden met een brede wervelkolom. In principe goed gedacht! Maar helaas wordt daarbij vaak een nog vĆ©Ć©l belangrijker onderdeel compleet overgeslagen; de ātwistā breedte van de zadelboom. Laten we even bij het begin beginnen: 1. De breedte van het kussenkanaal De wervelkolom van een gemiddeld paard is ongeveer twee Ć” drie vingers breed. Bij een wat groter, grover paard kan dit soms zelfs iets meer dan die drie vingers zijn, al komt dit niet zo heel vaak voor. De breedte van het kussenkanaal is uiteraard heel erg belangrijk. De kussens moeten de wervelkolom van je paard te allen tijde vrij laten. Hou er daarbij rekening mee dat de kussens mooi langs de wervelkolom moeten dragen, en niet hoog boven de wervelkolom aan mogen sluiten. Dit geeft namelijk druk tegen de wervelkolom aan. Daarnaast beweegt een paard en buigt in de wervelkolom naar links of rechts. Een zadel is een statisch iets en kan niet met de wervelkolom mee buigen. Om deze reden wil je graag een kleine reserve inbouwen, zodat het paard voldoende kan buigen zonder daarin door het zadel te worden gehinderd. De meeste zadels die tegenwoordig gefabriceerd worden hebben een kussenkanaal van ongeveer vier Ć” vijf vingers breed. Kijk je eigen zadel ook eens na. Heel soms komen we nog een ouderwets zadel tegen waar je nĆ©t twee vingers tussen het kussenkanaal kunt passen. In mijn carriĆØre ben ik nog nooit een paard tegengekomen met zĆŗlke smalle wervels ā¦ 2. De breedte van de twist Nu wordt het iets ingewikkelder. De zadelboom dient qua vorm altijd te corresponderen met de rugvorm van je paard. Dit klinkt logisch, en dat is het ook, maar helaas gaat het hier in de praktijk tĆ³ch (te) vaak mis. De vorm van de boom wordt bepaald door de volgende aspecten: Breedte en vorm van het kopijzer De hoek van de rails Breedte tussen de rails Lengte Breedte van de rails ter hoogte van de zitting Ronding van de boom De hoek van de cantle De hoek van de rails en de breedte tussen de rails bepalen de ātwistā van het zadel. Dit is het gedeelte waar jij als ruiter zit en bevind zich voor je paard ter hoogte van de basis van de schoft. Als de ruimte tussen de rails te smal is, of de hoek van de rails te steil voor jouw (rondgeribte) paard, dan gaat het zadel daar altijd een drukpunt geven, ongeacht de breedte van het kussenkanaal. In een ideale setting willen we dat het paard de juiste aanspanning maakt. Dat wil zeggen dat hij zijn bekken kan kantelen, de buikspieren aan kan spannen en hierdoor de schoft omhoog kan bewegen. Op het moment dat een paard zijn schoft omhoog wil bewegen met een zadel met een te smalle en/of te steile twist, dan zal het zadel daar knijpen. Vaak zie je dan dat een zadel gaat ārockenā/klapperen, of zelfs naar voren schuift. Daarnaast hebben paarden in het algemeen de neiging om voor druk te wijken. Op het moment dat een paard dus tegen druk aan loopt op het moment dat het zijn schoft omhoog wil brengen, dan zal het direct reageren door zijn schoft weer weg te drukken. Het paard zal dus moeite hebben met het maken van de juiste aanspanning. 3. Herken het ongemak van jouw paard! Waaraan kun je nu herkennen dat jouw paard last heeft van een (te) smalle twist? Moeite met onderbrengen van de achterbenen, moeite met schoft omhoog bewegen/goed over de rug komen. Moeite met loslaten in de kaak of juist er achter kruipen en moeite met verbinding maken. Het zadel schuift/biedt weinig stabiliteit. Onderontwikkeling van de bespiering/atrofie achter schouders/rondom basis van de schoft.Natuurlijk zijn er heel veel oorzaken die bovenstaand beeld in het paard kunnen geven. Twijfel je? Neem dan eens contact op met een ESS-gecertificeerde zadelpasser. Zij kunnen je van onafhankelijk advies voorzien en kijken wat er nodig is om jou en je paard optimaal te laten presteren. En hou in je achterhoofd; met alleen een breed kussenkanaal ben je er nog niet!
Drie meest voorkomende misverstanden rondom zadels
Zadel
Voor veel ruiters zijn zadels een bron van zorgen en misverstanden. Zadelpasser is helaas een vrij beroep en dat betekent dat er veel verschil is in kwaliteit en dienstverlening onder zadelpassers. Om die reden is het voor veel ruiters moeilijk om door de bomen het bos te zien. We helpen graag een aantal hardnekkige misverstanden de wereld uit. 1. Een zadel met een verwisselbare boom past altijd! Een veel gehoorde uitspraak, die iedere keer opnieuw weer onze tenen laat krommen. In deze uitspraak gaan namelijk verschillende mythes schuil. Om te beginnen: Een boom kun je niet zomaar wisselen. Hoogstens het kopijzer! Het kopijzer is het voorste gedeelte van de boom en bepaalt de breedte van de boom. Niets meer, niets minder. Helaas voor deze mythe bepalen hĆ©Ć©l wat meer factoren de pasvorm van het zadel dan enkel de breedte van de boom. De vorm van de boom, vorm en hoogte van de kop, lengte van de boomtakken, de curve, hoek van de siderails, breedte van de twist Ć©n de waist, de lengte, maar ook de vorm van de kussens bepalen mede de pasvorm van het zadel. De breedte alleen bepaalt slechts een heel klein deel van de pasvorm. Een cruciaal deel, dat wel, maar dat geldt in principe voor alle factoren. Het is dus onmogelijk dat het verwisselen van een kopijzer (= het aanpassen van de breedte) ervoor zorgt dat het zadel altijd past. 2. Een bontje onder je zadel helpt tegen een zadel dat knelt. Ja, een bontje kan in sommige gevallen helpen. Nee, als je zadel knelt of drukpunten geeft, helpt een bontje daar niet tegen. Dit misverstand heeft op enkele fronten meer uitleg nodig. Er zijn namelijk studies uitgevoerd waaruit is gebleken dat het juist gebruiken van een bontje de druk in sommige gevallen kan verlagen. De sleutelwoorden hierin zijn: juist gebruik. En dƔƔr gaat het mis. Te pas en te onpas worden bontjes onder goed passende, maar ook slecht passende zadels gelegd. Als je je zadel hebt laten aanmeten door een kundig en gediplomeerd zadelpasser, zonder bontje, dan mag je daar niet ineens een bontje onder leggen. Waarom niet? Simpel, een voorbeeld: Stel, jij gaat naar de ruitersportzaak om rijlaarzen te laten aanmeten. Je draagt ānormaleā paardrijsokken of zelfs die dunne panty-achtige sokjes. De professional neemt je maten, je past het een en ander en een aantal weken later is het zover. Je perfect passende laarzen zijn binnen! Volledig op maat gemaakt, voor gebruik met ānormaleā sokken. Dan wordt het kouder en besluit je je lekkere dikke ski-sokken erin aan te trekken. Au! Dat knelt! Dat werkt voor je paard niet anders! Een bontje kan, maar geef het aan bij het aanmeten. Het zadel zal hiervoor wellicht iets aangepast moeten worden. Een bontje kan een positief effect hebben voor paarden die erg gevoelig zijn, ruiters die wat instabiel zijn, of paarden die wat āblootā zijn. Simpelweg omdat het wel voor wat extra demping kan zorgen als het juist gebruikt wordt. Bij paarden die erg rondgeribt zijn waardoor schuiven en stabiliteit snel een issue zijn, zou ik het gebruik van een bontje afraden, omdat dit juist kan zorgen voor meer instabiliteit. 3. Goed onderhoud aan je zadel betekent regelmatig bijvullen. Goed onderhoud aan je zadel betekent regelmatig controleren! Regelmatig bijvullen hoeft lang niet altijd noodzakelijk te zijn. Sterker nog, om de twee Ć” drie jaar raden we aan om de vulling van je zadel volledig te vervangen. Steeds maar bijvullen zorgt voor een harde vulling. De kussens van je zadel hebben een bepaalde diepte, er kan dus nooit meer vulling in dan je kussen diep is. Dat lijkt logisch. Dat betekent echter niet dat het kussen ook tot het maximum gevuld moet worden! Houd in je achterhoofd: het heet een kussen. Een goed gevuld kussen is stevig maar veerkrachtig genoeg om de bewegingen van je paard en jou als ruiter op te vangen en te dempen, en heeft als doel de druk over de paardenrug zo gelijkmatig mogelijk te verdelen. Veerkracht is hierin dus een belangrijk sleutelwoord! Een kussen wat niet meer veerkrachtig is kan niet meer dempen en verliest daarmee dus zijn belangrijkste eigenschap. Met periodiek bijvullen is niets mis, maar vraag jezelf daarbij ook eens af wanneer jouw zadel voor het laatst volledig opnieuw is gevuld? Is dit langer dan drie jaar geleden? Dan zou het zo maar eens tijd kunnen zijn voor een volledig nieuwe vulling, ook wel een reflock genoemd. Neem contact op met Ć©Ć©n van de ESS-gecertificeerde zadelpassers. Zij kunnen je voorzien van een onafhankelijk advies Ć©n kunnen je zadel indien nodig direct voorzien van een nieuwe vulling. Zodat jouw paard (en jij zelf) er weer een flinke poos pijnvrij tegenaan kan dankzij een goed onderhouden zadel.