Voor veel ruiters zijn zadels een bron van zorgen en misverstanden. Zadelpasser is helaas een vrij beroep en dat betekent dat er veel verschil is in kwaliteit en dienstverlening onder zadelpassers. Om die reden is het voor veel ruiters moeilijk om door de bomen het bos te zien. We helpen graag een aantal hardnekkige misverstanden de wereld uit.
1. Een zadel met een verwisselbare boom past altijd!
Een veel gehoorde uitspraak, die iedere keer opnieuw weer onze tenen laat krommen. In deze uitspraak gaan namelijk verschillende mythes schuil. Om te beginnen: Een boom kun je niet zomaar wisselen. Hoogstens het kopijzer! Het kopijzer is het voorste gedeelte van de boom en bepaalt de breedte van de boom. Niets meer, niets minder. Helaas voor deze mythe bepalen héél wat meer factoren de pasvorm van het zadel dan enkel de breedte van de boom. De vorm van de boom, vorm en hoogte van de kop, lengte van de boomtakken, de curve, hoek van de siderails, breedte van de twist én de waist, de lengte, maar ook de vorm van de kussens bepalen mede de pasvorm van het zadel. De breedte alleen bepaalt slechts een heel klein deel van de pasvorm. Een cruciaal deel, dat wel, maar dat geldt in principe voor alle factoren. Het is dus onmogelijk dat het verwisselen van een kopijzer (= het aanpassen van de breedte) ervoor zorgt dat het zadel altijd past.
2. Een bontje onder je zadel helpt tegen een zadel dat knelt.
Ja, een bontje kan in sommige gevallen helpen. Nee, als je zadel knelt of drukpunten geeft, helpt een bontje daar niet tegen. Dit misverstand heeft op enkele fronten meer uitleg nodig. Er zijn namelijk studies uitgevoerd waaruit is gebleken dat het juist gebruiken van een bontje de druk in sommige gevallen kan verlagen. De sleutelwoorden hierin zijn: juist gebruik. En dáár gaat het mis. Te pas en te onpas worden bontjes onder goed passende, maar ook slecht passende zadels gelegd. Als je je zadel hebt laten aanmeten door een kundig en gediplomeerd zadelpasser, zonder bontje, dan mag je daar niet ineens een bontje onder leggen. Waarom niet? Simpel, een voorbeeld: Stel, jij gaat naar de ruitersportzaak om rijlaarzen te laten aanmeten. Je draagt ‘normale’ paardrijsokken of zelfs die dunne panty-achtige sokjes. De professional neemt je maten, je past het een en ander en een aantal weken later is het zover. Je perfect passende laarzen zijn binnen! Volledig op maat gemaakt, voor gebruik met ‘normale’ sokken. Dan wordt het kouder en besluit je je lekkere dikke ski-sokken erin aan te trekken. Au! Dat knelt! Dat werkt voor je paard niet anders! Een bontje kan, maar geef het aan bij het aanmeten. Het zadel zal hiervoor wellicht iets aangepast moeten worden. Een bontje kan een positief effect hebben voor paarden die erg gevoelig zijn, ruiters die wat instabiel zijn, of paarden die wat ‘bloot’ zijn. Simpelweg omdat het wel voor wat extra demping kan zorgen als het juist gebruikt wordt. Bij paarden die erg rondgeribt zijn waardoor schuiven en stabiliteit snel een issue zijn, zou ik het gebruik van een bontje afraden, omdat dit juist kan zorgen voor meer instabiliteit.
3. Goed onderhoud aan je zadel betekent regelmatig bijvullen.
Goed onderhoud aan je zadel betekent regelmatig controleren! Regelmatig bijvullen hoeft lang niet altijd noodzakelijk te zijn. Sterker nog, om de twee á drie jaar raden we aan om de vulling van je zadel volledig te vervangen. Steeds maar bijvullen zorgt voor een harde vulling. De kussens van je zadel hebben een bepaalde diepte, er kan dus nooit meer vulling in dan je kussen diep is. Dat lijkt logisch. Dat betekent echter niet dat het kussen ook tot het maximum gevuld moet worden! Houd in je achterhoofd: het heet een kussen. Een goed gevuld kussen is stevig maar veerkrachtig genoeg om de bewegingen van je paard en jou als ruiter op te vangen en te dempen, en heeft als doel de druk over de paardenrug zo gelijkmatig mogelijk te verdelen. Veerkracht is hierin dus een belangrijk sleutelwoord! Een kussen wat niet meer veerkrachtig is kan niet meer dempen en verliest daarmee dus zijn belangrijkste eigenschap. Met periodiek bijvullen is niets mis, maar vraag jezelf daarbij ook eens af wanneer jouw zadel voor het laatst volledig opnieuw is gevuld? Is dit langer dan drie jaar geleden? Dan zou het zo maar eens tijd kunnen zijn voor een volledig nieuwe vulling, ook wel een reflock genoemd. Neem contact op met één van de ESS-gecertificeerde zadelpassers. Zij kunnen je voorzien van een onafhankelijk advies én kunnen je zadel indien nodig direct voorzien van een nieuwe vulling. Zodat jouw paard (en jij zelf) er weer een flinke poos pijnvrij tegenaan kan dankzij een goed onderhouden zadel.
